مقدمه

از مهم‌ترین خصوصیات یک مومن آل محمد (ص) این است که امر به معروف و نهی از منکر افراد دیگر باشد که البته این امر خود دارای مراحل مختلفی می‌باشد فرد مؤمن خود باید ، از هر گونه بدی و شر به دور بوده و تمام اعمال ورفتارش مورد تأیید مؤمنان حقیقی خداوند باشد .

هیچ عمل و گفتاری را مگر برای رضای حق انجام ندهد .

در تمام امورات زندگی راضی به رضای حق بوده ، صابر و شاکر باشد ، در کتب مختلف اسلامی از این خصوصیات بسیار سخن به میان آمده است …..

 

فضیلت آن بر هیچ کس پوشیده نیست به خصوص که در معجزه پیامبر اسلام (ص) :

قرآن کریم ، فردی که چنین خصوصیتی را داشته باشد و به موقع و به جا از آن استفاده کند ، بسیار مورد تکریم قرار گرفته است .

از کتب معتبر دیگر نیز می‌توان به نهج‌البلاغه اثر دانشمند بزرگ زمان ، سید رضی اشاره نمود که حکمتها و مباحث ، همچنین خطبه‌های ا مام اول شیعیان جهان ، حضرت علی (ع) را در آن جمع‌آوری نموده و  اثرات شگفت این کتاب بر هیچ کس پوشیده نیست .

در اینجا با رجوع به دو نمونه از حکمتهای  آن اثر شریف . به نام مراحل امر به معروف و نهی ازمنکر ، از وجود آن فیض می‌بریم . حکمت ۳۷۳ – ۳۷۴ ( مراحل امر به معروف و نهی از منکر)

این مؤمنان ! هر کس تجاوزی را بنگرد و شاهددعوت به منکری باشد و در دل آن را انکار کند ، خود را از آلودگی سالم داشته است و هر کس با زبان آن را انکار کند پاداش داده خواهد شد ، و از اولی برتر است و آن کس که با شمشیر به انکار برخیزد تا کلام خدا بلند و گفتار ستمگران پست گردد، او راه رستگاری را یافته و نور یقین در دلش تابیده ، گروهی ، منکر را با دست و زبان و قلب انکار می‌کنند ، آنان تمامی خصلتهای نیکو را در خود گرد آورده‌اند .  گروهی دیگر ، منکر را با زبان و قلب انکار کرده ، اما دست به کاری نمی‌برند ، پس چنین کسی دو خصلت از خصلتهای نیکو را گرفته و دیگری را تباه کرده است و بعضی منکر را تباه ساخته و یک خصلت را بدست آورده‌اند و بعضی دیگر ، منکر را با زبان و قلب و دست رها ساخته‌اند که چنین کسی از آنان ، مرده‌ای میان زندگان است .

و تمام کارهای نیکو، و جهاد درراه خدا ، برابر امر به معروف و نهی از منکر ، چونان قطره‌ای بر دریای مواج و پهناور است و همانا امر به معروف و نهی ازمنکر ، نه اجلی را نزدیک می‌کنندو نه از مقدار روزی می‌کاهند و از همه اینها برتر ، سخن حق در پیش روی حاکمی ستمکار است .

اهمیت امر به معروف و نهی ازمنکر و رابطه آن با اصلاحات

دین مبین اسلام برای انسان، گرایش ذاتی به صداقت و امانت و عدالت قائل است و به تعبیر دیگر انسان حنیف، حق‌گرا و فطرتاً میل به کمال و خیر و حق دارد و در عین حال از آزادی و اختیار برخوردار است و لذا ممکن است از میسر اصلی خود منحرف گردد. اسلام این اشتباه و خطا را به صورت یک جریان موقت می‌پذیرد ولی رشد و گسترش این جریان ناسالم و فسادبرانگیز ممکن است جامعه را به تباهی بکشاند به همین جهت قرآن کریم برای جلوگیری از این انحراف و انقراض و ایجاد اتحاد و وحدت در جامعه دستور به امر به معروف و نهی ازمنکر و اصلاح جامعه می‌دهد چنانچه در آیاتی آمده:

ولتکن منکم امه یدعون الی الخیر ویامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون و لاتکونوا کالذین تفرقوا واختلفو من بعد ماجاهم البینات و اولئک لهم عذاب عظیم» «بایستی حتماً جمعیتی از شما باشند که مردم را به خوبیها دعوت کنند و امر به معروف و نهی از منکر نمایند و چنین افرادی رستگارانند ونکند شما مثل کسانی باشید که از هم متفرق شده و اختلاف کردند (یهود و نصاری) بعد از آنکه براهین و ادله برای آنها ثابت شده بود و برای چنین اشخاصی عذاب دردناک خواهد بود.

در آیه‌ای دیگر کسانی که به نهی از منکر توجه نداشته‌اند و این واجب الهی را ترک می‌کردند مورد سرزنش قرار می‌دهد کانوا لایتناهون عن المنکر فعلوه لبئس ما کانوا یفعلون»«آنها از اعمال زشتی که انجام می‌دادند یکدیگر را نهی نمی‌کردند چه بدکاری انجام می‌دادند.» اگر در فرمایشات بزرگان دین نظر و تأملی صورت گیرد به وضوح می‌توان اهمیت این دو اصل را دریافت که عاملین به این دو اصل مورد لطف و حرمت ایزد منان قرار می‌گیرند واگر در جامعه مرسوم شود روزی آن جامعه افزون می‌گردد و چنانچه امیرالمؤمنین می‌فرماید: «ان الامر بالمعروف و النهی المنکر لخلقان من خلق‌الله و انهما لایقربان من اجل و لا ینقصان من رزق» همانا امر به معروف و نهی از منکر دو صفت از اوصاف پروردگارند که نه اجل را نزدیک می کنند و نه روزی را کاهش می‌دهند. و تارکین به این دو اصل مورد لعن قرار می‌گیرند و اگر در جامعه فراگیر نشود الف: انسانهایی بدطینت بر آن جامعه مسلط می‌شوند همانطور که در وصیت‌نامه امیرالمؤمنین به امام حسن و حسین(ع) آمده «لاتترکوا الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فیولی علیکم شرارکم» امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید که بدهای شما بر شما مسلط می‌شوند» ب: هویت و حیات انسانی از آن جامعه نفی می‌شود. چنانچه امیرالمؤمنین (ع) در تایید این سخن می‌فرماید:«تارک لانکار المنکر بلسانه و قلبه ویده فذلک میت الاحیاء» «بعضی منکر را با زبان و قلب و دست خود رها ساخته‌اند که چنین کسی از آنان مرده‌ای میان زندگان است.» ارزش امر به معروف و نهی از منکر همین قدر بس که امام حسین(ع) آن اصلاح طلب دینی هدف خود را از قیام پرخروش کربلا احیا این فریضه بسیار مهم که از ضروریات دین نام برده می‌شود عنوان فرمودند«… انما خرجت لطب الاصلاح فی امه جدی ارید ان آمر بالمعروف وانهی عن المنکر و اسیر بسیره جدی وابی» «در جستجوی اصلاح کار امت جدم بپا خواسته‌ام اراده دارم امر به معروف و نهی از منکر و به سیرت جد و پدرم رفتار کنم» باید توجه داشت شاید امر به معروف و نهی ازمنکر لزوماً مصداق اصلاح اجتماعی نباشد اما هر اصلاح اجتماعی، مصداق امر به معروف و نهی از منکر است و هر مسلمان آشنا به وظیفه از آن جهت که خود را موظف به این دو اصل می‌داند نسبت به اصلاح اجتماعی حساسیت خاصی دارد و با عنایت به مطالب فوق تاکید دین اسلام بر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه نوعی تاکید بر اصلاح جامعه و جلوگیری از فساد و رفع نابسامانی‌های اجتماعی است و لذا با رعایت این اصلاح اجتماعی می‌توان به هدف و رسالت عالیه دین که همان اصلاح جامعه و ایجاد زمینه مناسب برای آسایش و رفاه مناسب برای انسان و فراهم کردن امکان لازم برای رشد معنوی و تکامل در جهان دیگر است رسید.

 

سخنان معصومین در مورد اهمیت و ضرورت ا مر به معروف و نهی از منکر

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم: «و اذا لم یامروا بالمعروف و لم ینهوا عن المنکر و لم یتبعواالاخیار من اهل بیتی، سلط الله علیهم اشرارهم فیدعو عند ذلک‏خیارهم فلا یستجاب لهم‏». هرگاه مردم امربه معروف و نهی از منکر را ترک نمایند و ازنیکان خاندان من پیروی نکنند خداوند بدانشان را بر آنان مسلطگرداند، در این هنگام خوبان ایشان دعا کنند ولی دعایشان‏مستجاب نشود.

رسول خدا صلی الله علیه و آله: «لا یزال الناس بخیر ما امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر وتعاونوا علی البر فاذا لم یفعلوا ذلک نزعت عنهم البرکات و سلطبعضهم علی بعض، و لم یکن لهم ناصر فی الارض و لا فی السماء.» مردم همواره در خیر و برکت‏اند تا هر زمان که امر به معروف ونهی از منکر کنند و یکدیگر را بر کار خیر کمک رسانند پس هرگاه آن را به جا نیاورند برکات از آنان سلب گردد و گروهی برگروه دیگر مسلط شود به طوری که برای آنان یاوری نه در زمین‏باشد و نه در آسمان.

امام علی علیه السلام: «و امر بالمعروف تکن من اهله و انکر المنکر بیدک و لسانک وباین من فعله بجهدک و جاهد فی الله حق جهاده و لا تاخذک فی‏الله لومة لائم و خض الغمرات للحق حیث کان.» [فرزندم حسن] به کار نیک امر کن تا در شمار نیکوکاران درآیی وبه دست و زبان کار ناپسند را زشت‏شمار و از آن که کار ناپسندکند با کوشش خود را دور بدار. در راه خدا بکوش، چنان که شاید،و از سرزنش ملامتگرانت‏بیمی نداشته باش برای حق به هر دشواری‏هرجا بود وارد شو.

امام علی علیه السلام: «ان الله تبارک و تعالی لم یرض من اولیائه ان یعصی فی الارض وهم سکوت مذعنون لا یامرون بالمعروف و لا ینهون عن المنکر، فوجدت‏القتال اهون علی من معالجة الاغلال فی جهنم‏». همانا خداوند از اولیاء خود نپسندیده که معصیت او در زمین‏بشود و آنها ساکت و آرام باشند و امر به معروف و نهی از منکرنکنند، پس پیکار را از تحمل غلهای جهنم آسانتر یافتم.

امام علی علیه السلام: «قوام الشریعة الامر بالمعروف و النهی عن المنکر و اقامة‏الحدود.» شالوده دین بر امر به معروف و نهی از منکر و برپا داشتن حدودالهی استوار است.

امام علی علیه السلام: «ان الامر بالمعروف و النهی عن المنکر لا یقربان من اجل ولا ینقصان من رزق و افضل ذلک کلمة عدل عند امام جائر.» امر به معروف و نهی از منکر مرگ را نزدیک نمی‏سازند و از رزق وروزی نمی‏کاهند و برتر از همه اینها سخنی عادلانه است نزدپیشوایی ستم‏پیشه.

امام علی علیه السلام: «فان الله سبحانه لم یلعن القرن الماضی بین ایدیکم الا لترکهم‏الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فلعن الله السفهاء لرکوب‏المعاصی و الحلماء لترک التناهی.» همانا خداوند سبحان مردم دوران گذشته را که پیش از شماینداز رحمت‏خود دور نفرمود، جز برای آن که امر به معروف و نهی ازمنکر را ترک کردند. پس خداوند بی‏خردان آنان را لعنت کردبه خاطر نافرمانی کردن و خردمندان را به (گناه) ترک نهی‏یکدیگر.

امام باقر علیه السلام: «ان الامر بالمعروف و النهی عن المنکر فریضة عظیمة تقام بهاالفرائض و تامن المذاهب و تحل المکاسب و ترد المظالم و تعمرالارض و ینتصف من الاعداء و یستقیم الامر.» امر به معروف و نهی از منکر دو فریضه بزرگ الهی است که دیگرفرائض با آنها بر پا می‏شوند و به وسیله آنها راهها امن می‏گرددو کسب و کار مردم حلال می‏شود و حقوق افراد بدیشان بازگردانده‏می‏شود و در سایه آن زمین‏ها آباد و از دشمنان انتقام گرفته‏می‏شود و در پرتو آنها همه کارها رو به راه می‏گردد.

امام صادق علیه السلام: «قال رسول الله صلی الله علیه و آله: ان الله عز و جل لیبغض المؤمن الضعیف الذی لا دین له، فقیل له: و ما المؤمن الذی لا دین له؟ قال: الذی لا ینهی عن المنکر». پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: خدای عز وجل نسبت‏به مؤمن ضعیف و سستی که دین ندارد خشمناک‏است. پرسیدند: مؤمنی که دین ندارد کدام است؟ فرمود آن که نهی‏از منکر نمی‏کند.

امام صادق علیه السلام: «اذا رای المنکر فلم ینکره و هو یقدر علیه فقد احب ان یعصی‏الله و من احب ان یعصی الله فقد بارز الله بالعداوة.» اگر کسی کار ناپسندی را ببیند و با داشتن توانایی، آن را زشت‏نشمارد، دوست داشته باشد که خداوند عصیان شود و هر که دوست‏باشد که خداوند عصیان شود، به دشمنی با خدا پرداخته است.

امر به معروف و نهی از منکر یا نظارت همگانی

علاوه بر اینکه در قرآن مجید، یکی از وظائف اصلی پیامبراکرم(ص)، امر بمعروف و نهی از منکر معرفی‏شده:(یامرهم بالمعروف و ینهاهم عن المنکر) اصولا در بینش و تفکر اسلامی موضوع امر به معروف و نهی از منکربه قدری از ارزش و اهمیت‏برخوردار است که یکی از معیارهای شناخت کفر و ایمان و صلاح و نفاق معرفی شده‏است. در قرآن مجید می‏فرماید: (لعن الذین کفروا من بنی اسرائیل علی لسان داود و عیسی بن مریم ذلک بما عصوا و کانوا تعملون). «مورد لعن و نفرین الهی قرار گرفتند، آنان که از طائفه بنی‏اسرائیل کافر شدند و بر زبان داود(ع) و عیسی بن مریم(ع) نیزمورد لعن و نفرین واقع شدند. این بدان جهت‏بود که گناه کرده عصیان ورزیدند و متجاوز شدند، اینان (در اجرای نهی‏از منکر) متناهی نمی‏شدند و پذیرا نبودند، بی‏تردید عمل زشتی را مرتکب می‏شدند». آنگا پس از آن که دوستی آنان را با کفار تقبیح نموده سرزنش می‏کند می‏فرماید: (ان سخط الله علیهم و فی العذاب هم‏خالدون) . «خشم و غضب خدا بر آنان و در عذاب ابدی خواهند بود». و سپس در آیه بعد بیان می‏کند: (….کثیرا منهم فاسقون) . «بسیاری از آنان فاسق هستند». و در جای دیگر می‏خوانیم: (المنافقون والمنافقات بعضهم من بعض یامرون بالمنکر و ینهون عن المعروف… ان‏المنافقین هم الفاسقون) . «مردان و زنان منافق برخی از بعضی دیگرند (سنخیت و همکاری دارند) اینان به منکرات و زشتیها امر می‏کنند و اززیبائیها و نیکیها جلوگیری می‏نمایند. به درستی که منافقان، همان فاسقان هستند». و چند آیه بعد، می‏فرماید: (المومنون والمومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر) (۶) . «مردان و زنان مومن، بعضی از آنان دوستدار(یا ولی) یکدیگرند، امر به معروف می‏کنند و نهی از منکر می‏نمایند». و در سوره آل عمران، صالحان را با مشخه اجرای امر به معروف و نهی از منکر معرفی می‏فرماید: (یومنون بالله والیوم الاخر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و یسارعون فی الخیرات و اولئک من الصالحین). «به خدا و قیامت ایمان دارند و امر به معروف می‏کنند و نهی از منکر می‏نمایند و در نیکیها و خیرات سرعت عمل‏دارند و مسابقه می‏گذارند». بنابراین در برهنگ اسلام، کسی نمی‏تواند نسبت‏به این قانون، کوچکترین کوتاهی داشته باشد یا آن را کوچک شمارد. پیشنهاد و نظریه اجرائی با توجه به نکات و مطالب گذشته علاوه بر این که باید همه مسلمانان با آگاهی علمی و عملی از این قانون، با حفظشرائط و مراتب لازم، در تمام موارد و در همه‏جا آن را مورد عمل و اجرا بگذارند و خویشتن را مسوول مصالح فرد فردمردم، جامعه و حکومت‏بدانند و ناظر بر اعمال آحاد و گروه‏ها باشند، دولت و حکومت اسلامی نیز باید گروه ویژه‏ای‏مخصوص انجام این وظیفه به وجود آورد و تشکیلاتی را به این جهت‏سازماندهی کند. دائره حسبه چشم بیدار جامعه آنچنان که از روایات و تواریخ و سیر مشاهده می‏شود، از صدر اسلام، همواره به عنوان نظارت بر همه مصالح و حسن‏اجرای قوانین اسلام، معصومین علیهم السلام خود و یارانشان این نظارت را داشته و در طول تاریخ حکومتها، دائره‏ای به عنوان(امور حسبه) تشکیل می‏شده که به صورت تشکیلاتی و سازماندهی شده، امر به معروف و نهی از منکر می‏کردند که‏در متن کتاب (مسوولیت و نظارت مردم در حکومت اسلامی) اجمالا مورد بحث قرار گرفته است  . بنابراین پیشنهاد، این موضوع، یک امر جدید و تازه و بیگانه هم نمی‏باشد و امروز با داشتن امکانات و شرائط بهتر، مابهتر می‏توانیم این هدف مقدس را تعقیب کرده و این امر حیاتی را احیا کنیم. سازمان قضائی و امر به معروف و نهی از منکراگر به خوبی دقت و تامل شود، تشکیلات قضائی در فرهنگ اسلام، درواقع بخشی از دائره امر به معروف و نهی ازمنکر می‏باشد و بسیاری از بزرگان از فقهای نامدار شیعه و سنی، به این حقیقت تصریح کرده‏اند که بحث مستوفای آن‏از طرفیت این مقال خارج است، و در جای خود باید مورد بحث و تحلیل و تامل بیشتر قرار گیرد. مرحوم «شیخ طوسی‏»;(شیخ‏الطائفه) می‏فرماید: «تصدی قضا، از واجبات کفائی است که هرگاه گروهی این وظیفه را تقبل کرده، متصدی آن شدند، از دیگران ساقطخواهد شد، پس اگر مردم شهری و بلدی بر ترک آن هم‏دست‏شوند و جلوی آن را بگیرند، در واقع بر ضد حکومت‏اسلام خروج کرده‏اند و گنه‏کارند و بر امام و حکومت وقت لازم است که بر جنگ و قتال با آنان برخیزد». آنگاه به حدیث نبوی استناد جسته می‏افزاید: «انه قال(ص) : ان الله لا یقدس امه لیس فیهم من یاخذ للضعیف حقه و لانه من الامر بالمعروف و النهی عن المنکر). «به درستی که خدای متعال امت و ملتی راتقدیس نمی‏کند که در میانشان کسانی نباشند که حقوق ضعفا را باز ستانند وبرای این که تصدی قضاء بخشی از امر به معروف و نهی از منکر می‏باشد»  . همچنان که امروز در حکومت جمهوری اسلامی ایران و کشورهای دیگر، سازمان قضائی، یک سازمان متشکل ومنسجم و قدرتمند است، دائره و سازمان امر به معروف و نهی از منکر یا دائره حسبه می‏تواند به همین صورت،تشکیلاتی‏تر و قدرتمندتر وارد عمل گردد مانند برخی از ارگان‏ها و سازمانها که به طور ناقص، در برخی از موارد عمل‏می‏کنند. چگونه؟ آنچه که به نطر نگارنده روشن است و امکان عملی شدن دارد و بر خود وظیفه می‏دانم که مطرح کرده پیشنهاد نمایم،به این‏گونه است: الف ) دولت اسلامی باید افرادی را به این منظور گزینش، انتخاب و جذب نماید که شرائط آنان از سوی زعمای دینی‏خواهد شد که از جمله شرائط، اینها است:

۱ – معلومات در حد دکترا و فوق لیسانس رشته‏های الهیات، حقوق و… و در میان طلاب حوزه‏های علمیه در حداوائل درس خارج.

۲ – دارای تقوا وتعهد اسلامی.

۳ – افرادی متعادل و منزه از افراط و تفریط.

۴ – حسن ظاهر.

۵ – فرم لباس مورد پسند از جهت اخلاقی و روانشناسی(هم زیبا و هم با شکوه و پسندیده).

۶- دارای اصالت‏ خانوادگی و نسب.

۷ – خوش بیان.

۸ – علاوه بر داشتن این شرائط، درآغاز، دوره ویژه‏ای رامانند پلیس و نظامی، به صورت آموزش ببینند، هم در بعدپلیسی نظامی، چون کار، نوعی پلیسی است و هم در بعد آشنائی با روشها، شرائط و مراتب این قانون علاوه بر آن، دردوران آموزش باید در موضوعات اخلاق، علوم اجتماعی تربیتی، سیاسی، روانشناسی اسلامی و احکام، آموزش‏ببینند.

۹ – افراد زیردست، کمتر از دیپلم نباشند که باید خود دوره آموزش نیز دیده باشند. ب ) این سازمان با وزارتخانه‏ها بخصوص وزارت کشور و سازمان قضائی مرتبط و هماهنگ باشند. ج ) افراد این گروه، در مورد برخی از تخلفات و جرائم، بالفور اقدام می‏کنند. همچنان که در دائره حسبه در گذشته‏چنین بوده است. اخطاری لازم و ضروری یکی از نکاتی که توجه به آن بسیار ضرورت دارد و رسول اکرم(ص) و سایر معصومان علیهم السلام نیز هشدار داده‏اند، موضوع‏اعمال نفوذ افراد یا گروه‏های مغرض و منحرف و تغییر دادن مصادیق معروف و منکر می‏باشد.

 

در طول تاریخ حتی هنگامی که مانند معتزله امر به معروف و نهی از منکر را از اصول دانسته‏اند، قدرتهای غالب وغاصب توانسته‏اند از طریق دیگر، به این قانون لطمه وارد سازند و مانند (مرجئه) در مصداق‏ها تشکیک کنند، تا آنجاکه در زمان بنی‏امیه و بنی‏عباس، دانشمندانی را استخدام کردند تا در مورد برخی از معروف‏ها و منکرها اظهار نظرنموده، معروف را منکر و منکر را معروف معرفی کردند. شکی نیست هنگامی که این امر حیاتی به نحو احسن اجراء گردد، جلوی همه مفاسد و فاسدها گرفته خواهد شد. دراین صورت گروهی و افرادی به وساوس شیطانی مجهز می‏گردند تا تدریجا برخی از مفاسد را توجیه کنند و باکوچکترین سوژه و بهانه‏ای قبح آن را از بین ببرند و به بهانه این که منکر نیست، آن را ترویج نمایند که هم در تاریخ و هم‏در زمان خود نمونه‏هائی از آن را دیده‏ایم. بنابراین در این‏گونه موارد مسوولین امر، مسوولیت دارند تا به این امور نیز نظارت کنند تا کسی نتواند سوء استفاده‏نماید و از راه دیگر قوانین الهی را تغییر دهد. حضرت امام صادق(ع) از رسول اکرم(ص) نقل می‏کند که فرمود: «کیف بکم اذا فسدت نسائکم و فسق شبابکم و لم تامروا بالمعروف و لم تنهوا عن المنکر؟ فقیل له و یکون ذلک یارسول‏الله؟ فقال: نعم و شر من ذلک کیف اذا امرتم بالمنکر و نهیتم عن المعروف؟ فقیل له یا رسول‏الله و یکون ذلک؟ قال: نعم و شر من ذلک کیف بکم اذا رایتم المعروف منکرا و المنکر معروفا؟»  . «بر شما چه خواهد گذشت هنگامی که زنان و جوانانتان فاسد و فاسق شده باشند و شما امر به معروف و نهی از منکرننمائید؟ عرضه داشتند: یا رسول‏الله، آیا چنین خواهد شد؟ فرمود: آری و بدتر از این بر شما چه خواهد گذشت زمانی‏که امر به منکر و از معروف نهی نمائید؟ باز عرضه داشتند: آیا چنین خواهد شد؟ فرمود: آری بدتر از این. بر شما چه‏خواهد گذشت آنگاه که معروف (زیبا) را منکر (زشت) ببینید و منکر(زشت) را معروف(زیبا) به حساب آورید». ما در جامعه افراد و گروه‏هائی را می‏بینیم که هم‏اکنون مصداق این پیش‏بینی رسول اکرم(ص) هستند و نه تنها ازمعروف و نیکی دفاع و جلوی منکرات و زشتی را نمی‏گیرند، بلکه دقیقا در نظر آنان حق، ناحق و باطل، حق شمرده‏می‏شود و زیبائی را زشتی و زشتی را زیبائی می‏بینند و بر اثر آن که بینش و دید انسانی آنان بسته شده است، با چشم‏خودخواهی، انانیت و حیوانی می‏نگرند، طبعا نمی‏توانند واقعیات را آنچنان که هست، ببینند. اصولا دواعی مختلف و علل و عوامل گوناگون، محیط تربیتی، عادت، تلقین و تبلیغات سوء در دیدگاه‏ها اثرمی‏گذارند و شرائط متفاوت چه‏بسا دید و بیشن متفاوت به وجود می‏آورد. روزی «عمار یاسر» با «مغیره بن شعبه‏» بحث می‏کردند، حضرت امام علی(ع) رو به عمار کرده فرمود: او را واگذار. «فانه‏لم یاخذ من الدین الا ما قار به من الدنیا. و علی عمد لبس علی نفسه لیجعل الشبهات عاذرا لسقطاته‏»  .

«پس او(مغیره) چیزی از دین را نیاموخته جز آنچه که وی را به دنیایش برساند و عمدا امر را بر خود مشتبه کرده است‏تا شبهات (اموری که باطل و منکرند و به حق و معروف شباهت دارند) عذر و بهانه برای خطاها و لغزشهایش باشد». علاوه بر علل و عوامل و دواعی، انسانهای چندچهره و بی‏تقوا و متزلزل نیز، همواره حقائق را وارونه جلوه می‏دهند، تااعمال ناشایست‏خود را توجیه کنند، بنابراین در مورد حفظ قوانین الهی، از تغییر و تبد

ما را در سایت کریستال دنبال می کنید

برچسب : دانلود, نویسنده : کریستال kristal بازدید : 185 تاريخ : جمعه 21 مهر 1391 ساعت: 22:55